Bağlanma Türleri Nedir?

Bağlanma, bir kişinin duygusal olarak başka bir kişiye veya bir şeye bağlılık hissetmesi ve bu bağlılığın hissedilen güvende olma, destek arama ve duygusal yakınlık arayışı ile karakterize edilen bir psikolojik kavramdır. Bağlanma, genellikle çocukluk döneminde anne-baba veya bakıcı ile kurulan ilişkiden başlayarak hayat boyu devam eden bir süreçtir. John Bowlby tarafından geliştirilen bağlanma kuramı, bu konuda temel bir teorik çerçeve sunar. 

Bağlanma türleri, genellikle Mary Ainsworth tarafından geliştirilen "Ainsworth'ün Bağlanma Sınıflandırması" kullanılarak sınıflandırılır. Bu sınıflandırmaya göre, çocukların bağlanma stilleri aşağıdaki üç temel türe ayrılabilir: 

• Güvenli Bağlanma (Secure Attachment): Güvenli bağlanma, çocuğun anne veya bakıcı ile güçlü bir ilişki kurduğu ve bu kişilere güvendiği bir bağlanma stilidir. Güvende hissederler ve duygusal ihtiyaçlarını ifade etmekten çekinmezler. Ebeveynlerine yakın olma ihtiyacını rahatça ifade edebilirler ve ayrılık anlarında endişe gösterirler ancak anne veya bakıcıları geri döndüğünde hızla sakinleşirler. 
• Güvensiz/Ambivalan Bağlanma (Insecure/Ambivalent Attachment): Bu bağlanma stili, çocuğun anne veya bakıcı ile ilişkisini karmaşık ve tutarsız olarak deneyimlediği bir stilidir. Güvensiz/ambivalan bağlanma gösteren çocuklar, anne veya bakıcılarına fazlasıyla bağlıdırlar ve onlardan sürekli olarak ilgi ve güvence talep ederler. Ancak bu taleplere rağmen anne veya bakıcıları tarafından tatmin edilme konusunda endişeli ve şüphecidirler.
• Güvensiz/kaçınan Bağlanma (Insecure/Avoidant Attachment): Bu bağlanma stili, çocuğun anne veya bakıcı ile ilişkisini genellikle uzak veya ilgisiz olarak deneyimlediği bir stilidir. Güvensiz/kaçınan bağlanma gösteren çocuklar, duygusal ihtiyaçlarını ifade etmekten kaçınırlar ve bağımsızlık ve özerklik vurgusu yaparlar. Anne veya bakıcılarından bağımsızlık isteği daha baskın bir şekildedir ve ayrılık anlarında genellikle sakin görünürler. 

Ayrıca, bazı bağlanma araştırmacıları dördüncü bir bağlanma türü olan "korkulu bağlanma (disorganized attachment)" veya "çözülmemiş bağlanma (unresolved attachment)" türünü de kabul ederler. Bu bağlanma türü, çocuğun anne veya bakıcısına karşı karmaşık ve korkutucu hisler yaşadığı bir durumu yansıtır. 

Bağlanma stilleri, çocukluk döneminden yetişkinlik dönemine kadar devam edebilir ve yetişkin ilişkilerini etkileyebilir. İyi bir bağlanma ilişkisi, duygusal sağlığı ve kişisel ilişkileri olumlu bir şekilde etkileyebilirken, güvensiz bağlanma stilleri ilişki sorunlarına yol açabilir. Bu nedenle, bağlanma konsepti, psikoloji ve ilişki danışmanlığı alanlarında önemli bir araştırma ve çalışma konusudur.