Kişilik bozuklukları, kişinin düşünce, duygu ve davranışlarında sürekli ve istikrarlı bir şekilde anormal ve işlevsiz özelliklere sahip olmasıyla karakterize edilen zihinsel sağlık bozukluklarıdır. Kişilik bozukluklarının tanısı, genellikle uzman bir psikiyatrist veya klinik psikolog tarafından yapılır. Tanı koyma süreci kapsamlı bir değerlendirmeyi içerebilir. Kişilik bozuklukları, kişinin yaşamını, ilişkilerini ve işlevselliğini olumsuz etkileyebilir. Ancak kişilik bozukluklarının belirtileri ve türleri farklılık gösterebilir. Kişilik bozukluğu belirtileri şunları içerebilir:
- İlişki Sorunları: Kişilik bozukluğu olan kişiler sık sık ilişki sorunları yaşarlar. Başkalarıyla uyum sağlamak, empati yapmak ve sağlıklı ilişkiler kurmakta zorlanabilirler. İlişkilerde sürekli çatışma, güvensizlik ve kopmalar yaşanabilir.
- Duygusal Dalgalanmalar: Kişilik bozukluğu olan kişiler, duygusal dalgalanmalar yaşayabilirler. Öfke patlamaları, yoğun endişe, mutsuzluk ve duygusal istikrarsızlık gibi belirtiler görülebilir.
- İşlevsiz Davranışlar: Kişilik bozukluğu olan bireyler, işlevsiz ve sorumsuz davranışlarda bulunabilirler. Alkol veya uyuşturucu madde kötüye kullanımı, düşünmeden riskli davranışlar, suç işleme eğilimi gibi davranışlar sergileyebilirler.
- Kimlik Belirsizliği: Kişilik bozukluğu olan kişiler genellikle kendilerini ve kimliklerini bulma konusunda zorlanırlar. Kimliklerini net bir şekilde tanımlamakta güçlük çekerler.
- Sosyal İzolasyon: Kişilik bozukluğu yaşayan bireyler, sosyal izolasyona eğilim gösterebilirler. İnsanlardan kaçınma, yalnızlık ve izolasyon gibi davranışlar sergileyebilirler.
- Sürekli Davranış Desenleri: Kişilik bozukluğu olan kişilerin belirgin bir şekilde sürekli davranış desenleri vardır. Bu desenler, kişinin genel yaşam tarzını ve ilişki biçimini belirler.
Kişilik bozuklukları farklı türde olabilir ve her birinin kendine özgü belirtileri vardır. Örneğin, borderline kişilik bozukluğu (sınırda kişilik bozukluğu) duygusal istikrarsızlık, kendine zarar verme eğilimi ve ilişki sorunları ile ilişkilendirilirken, narsistik kişilik bozukluğu aşırı özsaygı ve başkalarını kullanma eğilimi ile tanımlanır.
Kişilik bozuklukları tanı konulduğunda, tedavi ve destek için profesyonel yardım almak önemlidir. Psikoterapi (konuşma terapisi) ve bazen ilaç tedavisi kişilik bozukluklarının yönetiminde kullanılabilir. Kişilik bozukluğu olan bir kişi veya bir yakını, bir ruh sağlığı profesyoneli ile iletişime geçmeli ve uygun tedavi ve destek seçeneklerini değerlendirmelidir.
-nedir.webp)