Ödemeler dengesi, bir ülkenin uluslararası ticaret ve finansal işlemleri sonucunda dış dünya ile olan ekonomik ilişkilerini gösteren bir hesap defteridir. Ödemeler dengesi iki ana bölüme ayrılır: Cari İşlemler Dengesi ve Sermaye ve Finansal Hesap Dengesi. 

• Cari İşlemler Dengesi: Cari işlemler dengesi, bir ülkenin mal ve hizmet ticareti, gelir akımları (örneğin, faiz ve kârlar), ve transferler (örneğin, uluslararası yardımlar) gibi cari ekonomik faaliyetler sonucu oluşan giriş ve çıkışları gösterir. Cari işlemler dengesi, bir ülkenin dış ticaret fazlası veya açığı, yabancı sermaye girişi veya çıkışı, turizm gelirleri ve diğer dış ticaret ilişkilerini ölçer. Bir ülke, cari işlemler dengesi açık veriyorsa, dışarıya borçlanma ihtiyacı duyabilir. Tersine, bir ülke cari işlemler dengesi fazla veriyorsa, dışarıya borç verme veya yatırım yapma kabiliyeti artabilir. 
• Sermaye ve Finansal Hesap Dengesi: Sermaye ve finansal hesap dengesi, bir ülkenin sermaye hareketlerini ve finansal işlemlerini kaydeden bölümdür. Bu bölüm, bir ülkenin yatırım akımları, borçlar ve sermaye hareketleri gibi finansal faaliyetleri içerir. Özellikle yabancı yatırım, portföy yatırımı, borç alma veya verme gibi işlemler bu bölüme dahil edilir. Sermaye ve finansal hesap dengesi, bir ülkenin uluslararası yatırım ilişkilerini yansıtır. 

Ödemeler dengesi, bir ülkenin ekonomik sağlığını ve dış dünya ile olan ekonomik ilişkilerini değerlendirmek için önemli bir araçtır. Cari işlemler dengesi, bir ülkenin dışa olan bağımlılığını veya dışa karşı olan bağımsızlığını gösterirken, sermaye ve finansal hesap dengesi ülkenin yatırım potansiyelini ve sermaye hareketlerini yansıtır. 

Ülkeler genellikle dengeli bir ödemeler dengesi hedeflerler, yani cari işlemler dengesi ile sermaye ve finansal hesap dengesi arasında bir denge sağlamaya çalışırlar. Dengesizlikler, özellikle sürdürülemez büyük açıklar veya fazlalar, ekonomik istikrarsızlığa yol açabilir ve ulusal para biriminin değerini etkileyebilir. Bu nedenle, ödemeler dengesi düzenli olarak izlenir ve yönetilir.