Tüketim ve tüketici bilinci, tüketicilerin satın aldıkları ürünler ve hizmetler hakkında bilinçli ve sorumlu kararlar almalarına yardımcı olmayı amaçlayan bir konsepttir. Bu bilinç, hem bireysel hem de toplumsal düzeyde tüketicilerin ekonomik, çevresel ve toplumsal etkileri göz önünde bulundurarak tüketim alışkanlıklarını şekillendirmesini hedefler. İşte tüketim ve tüketici bilincinin temel unsurları: 

• Farkındalık: Tüketici bilinci, öncelikle tüketicilerin satın aldıkları ürünlerin ve hizmetlerin kaynakları, üretim süreçleri ve etkileri hakkında bilgi sahibi olmalarını içerir. Tüketiciler, hangi ürünleri satın alacaklarına dair bilinçli kararlar almak için bu bilgileri kullanmalıdır. 
• Sorumluluk: Tüketici bilinci, tüketicilerin satın aldıkları ürünlerin ve hizmetlerin üretimi sırasında çevresel ve toplumsal etkilerini anlamalarını ve bu etkileri en aza indirgemek için sorumluluk almalarını teşvik eder. Bu sorumluluk, sürdürülebilirlik ve etik tüketim anlayışını içerir. 
• Sürdürülebilirlik: Tüketici bilinci, tüketicilerin sürdürülebilirlik ilkelerini benimsemelerini teşvik eder. Sürdürülebilir ürünlerin ve hizmetlerin tercih edilmesi, doğal kaynakların ve çevrenin korunmasına yardımcı olur. 
• Haklar ve Koruma: Tüketici bilinci, tüketicilerin haklarını ve korunma gereksinimlerini anlamalarını içerir. Tüketiciler, yanıltıcı reklamlara, haksız ticaret uygulamalarına ve kalitesiz ürünlere karşı korunma haklarına sahiptir. 
• Bilinçli Alışveriş: Tüketici bilinci, tüketicilerin fiyat, kalite, dayanıklılık ve diğer faktörler göz önüne alarak alışveriş yapmalarını teşvik eder. Bilinçli alışveriş, gereksiz tüketimin önüne geçmeye yardımcı olur. 
• Üreticilere ve Markalara Baskı: Bilinçli tüketiciler, üreticilere ve markalara sürdürülebilir ve etik uygulamaları benimsemeleri için baskı yapabilirler. Bu, şirketlerin daha sorumlu davranmalarına teşvik edebilir. 
• Toplumsal Bilinç ve Paydaşlık: Tüketici bilinci, tüketicilerin tüketim kararlarının toplumlarına ve çevrelerine nasıl etki edeceğini düşünmelerini teşvik eder. Tüketiciler, toplumsal sorumluluk projelerine ve sürdürülebilirlik girişimlerine destek sağlayabilirler. 

Tüketim ve tüketici bilinci, sadece kişisel refahı değil aynı zamanda toplumsal ve çevresel sürdürülebilirliği de teşvik eder. Bu bilinç, tüketicilerin daha iyi bilgilendirilmiş, sorumlu ve bilinçli alışveriş kararları almasına yardımcı olur ve pazar güçlerini kullanarak üreticilerin ve hizmet sağlayıcılarının daha sürdürülebilir ve etik uygulamalar benimsemesine katkı sağlayabilir.