Çocuklarda Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB), yaygın bir nörogelişimsel bozukluktur ve genellikle çocukluk döneminde başlar. Bu bozukluğa sahip çocuklar dikkat eksikliği, hiperaktivite ve dürtüsellik gibi belirtiler gösterirler. DEHB'nin belirtileri ve tedavi yöntemleri aşağıda açıklanmıştır:
Belirtiler
Dikkat Eksikliği: Çocuklar dikkatlerini sürdürmekte zorlanabilirler. Görevleri tamamlamakta, okul çalışmalarında odaklanmakta ve işleri düzenlemekte zorlanabilirler. Dikkat eksikliği belirtileri şunları içerebilir:
- Kolayca dikkatlerinin dağılması
- Görevleri tamamlamakta güçlük çekme
- Detayları atlayarak hatalar yapma
- Görevlerin sık sık kaybolması veya unutulması
Hiperaktivite: DEHB'li çocuklar aşırı hareketli olabilirler. Sınıfta oturmak, sakin kalmak veya beklemek gibi durumlarda zorlanabilirler. Hiperaktivite belirtileri şunları içerebilir:
- Durmaksızın konuşma veya aşırı derecede gevezelik
- Sürekli olarak yerlerinde duramama
- Sessiz ve sakin aktivitelerde oturmakta zorlanma
- Çıkışlı davranışlar sergileme
Dürtüsellik: DEHB'li çocuklar düşünmeden davranabilirler ve düşünmeden kararlar alabilirler. Dürtüsellik belirtileri şunları içerebilir:
- Sırayla beklememekte zorlanma
- Başkalarının cümlelerini tamamlama veya konuşmalarına karışma
- Düşünmeden tehlikeli aktivitelerde bulunma
Tedavi
DEHB'nin tedavisi, çocuğun yaşına, semptomların şiddetine ve ailenin tercihlerine bağlı olarak değişebilir. Tedavi genellikle bir multidisipliner yaklaşımı içerir:
- İlaç Tedavisi: DEHB semptomlarını kontrol etmek için doktor tarafından reçete edilen ilaçlar kullanılabilir. Bu ilaçlar genellikle "stimulanlar" ve "non-stimulanlar" olarak sınıflandırılır.
- Psikoterapi (Terapi): DEHB'li çocuklar için bilişsel davranış terapisi (BDT) veya aile terapisi gibi psikoterapiler, çocuğun semptomlarını yönetmeye yardımcı olabilir.
- Eğitim ve Destek: DEHB'li çocuklar için özel eğitim ve öğretmenlerin, ailelerin ve okulun desteği önemlidir. Öğretmenler, çocuğun öğrenme tarzına uygun stratejiler uygulayabilirler.
- Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Sağlıklı bir yaşam tarzı, DEHB semptomlarını hafifletebilir. Düzenli uyku, dengeli beslenme ve fiziksel aktivite çocuğun genel sağlığını iyileştirebilir.
DEHB'nin tedavisi uzman bir sağlık profesyoneli tarafından yönlendirilmelidir ve kişiselleştirilmelidir. Her çocuğun DEHB semptomları farklı olabilir ve tedavi planı buna göre ayarlanmalıdır. Tedavi, çocuğun işlevselliğini artırmayı ve yaşam kalitesini iyileştirmeyi hedefler. Aileler, çocuklarının tedavisine ve gelişimine aktif olarak katkıda bulunmalıdır.
