Formatif ve summatif değerlendirme, eğitim ve öğretim süreçlerinde öğrencilerin başarılarını değerlendirmek için kullanılan iki farklı türde değerlendirme yaklaşımını ifade eder. Her iki tür de öğrenme sürecinin bir parçası olarak kullanılabilir, ancak amaçları ve uygulama yöntemleri farklılık gösterir. 

• Formatif Değerlendirme
• Amaç: Formatif değerlendirme, öğrencilerin öğrenme sürecini desteklemek ve geliştirmek amacıyla kullanılır. Bu tür değerlendirme, öğretmenlere öğrencilerin neyi öğrendiğini anlama, öğrenme güçlüklerini tanıma ve ders içeriğini uyarlama fırsatı sunar. 
• Uygulama: Formatif değerlendirme, ders sırasında, öğrencilerin öğrenme sürecinin hala devam ettiği bir noktada uygulanır. Öğretmenler, öğrencilerin kavrama düzeyini ölçmek için sorular, ödevler, sınav öncesi geri bildirimler ve sınıf içi etkileşimler gibi araçları kullanabilirler. Bu geri bildirimler, öğrencilere neleri başarıyla tamamladıklarını ve neleri daha fazla çalışmaları gerektiğini gösterir. 
• Sonuçlar: Formatif değerlendirmenin sonuçları, öğrencilerin öğrenme sürecini etkilemek ve iyileştirmek için kullanılır. Öğrencilere hedeflerine ulaşma konusunda rehberlik eder, öğretmenlere ders içeriğini ayarlama ve öğrencilere daha fazla destek sağlama fırsatı sunar. 
• Summatif Değerlendirme
• Amaç: Summatif değerlendirme, öğrencilerin belirli bir öğrenme sürecinin sonunda ne kadar bilgi ve beceri kazandıklarını ölçmek amacıyla kullanılır. Bu tür değerlendirme, öğrencilerin performansını ölçer ve sonuçları genellikle öğrenci notları veya sınav sonuçları olarak kaydedilir. 
• Uygulama: Summatif değerlendirme, bir ders veya öğrenme sürecinin sonunda uygulanır. Örnekler arasında son sınavlar, proje teslimleri veya yıl sonu notları bulunur. Bu tür değerlendirme, öğrencilerin ne kadar bilgi ve beceri kazandığını değerlendirmek için kullanılır. 
• Sonuçlar: Summatif değerlendirmenin sonuçları, öğrencilerin başarı düzeylerini ve bu başarılarıyla ilgili notları veya dereceleri belirlemek için kullanılır. Ayrıca eğitim programlarının etkililiğini değerlendirmek için kullanılabilir. 

Bu iki tür değerlendirme, öğrenme sürecinin farklı aşamalarında ve farklı amaçlar doğrultusunda kullanılır. Formatif değerlendirme, öğrencilerin öğrenmelerini teşvik etmek ve rehberlik etmek için kullanılırken, summatif değerlendirme, öğrencilerin genel başarılarını ölçmek ve sonuçları belirlemek için kullanılır. İdeal olarak, hem formatif hem de summatif değerlendirme, öğrencilerin en iyi şekilde öğrenmelerine yardımcı olmak için dengeli bir şekilde kullanılmalıdır. Her iki değerlendirme türü de öğrencilerin ilerlemesini ve öğrenme süreçlerini desteklemek için önemlidir.